بررسی عوامل موثر بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان

پیشرفت تحصیلی و رشد و پرورش دانش آموزان یکی از مهمترین دغدغه هاي نظام آموزش و پرورش در هر کشوري است.از دیرباز مساله از بین بردن افت تحصیلی و افزایش پیشرفت تحصیلی مورد بحث و تفحص متخصصان تعلیم و تربیت بوده و همواره در پی آن پیشنهادات، راهکارها و سیاست هایی به همین منظور وجود داشته تا بتواند جلوي این معضل فرهنگی را گرفته و استفاده بهینه از امکانات مالی و منابع محدود کشور به عمل آید تا شاید براي همیشه این مشکل اساسی آموزش زدوده شود و دیگر شاهد حیف و میل شدن بیهوده بودجه هاي نظام آموزشی خود نباشیم.

بررسی ها نشان داد که عوامل گوناگونی بر یشرفت تحصیلی دانش آموزان تاثیر می گذارند و رشد و پیشرفت آنان را تحت تاثیر قرار می دهند.برخی از مهمترین این عوامل عبارتند:هوش دانش آموز،انگیزش ،خانواده،مدرسه،تجربه معلم،مشاور،کتاب ها و منابع درسی مختلف که در دسترس دانش آموزان قرار می گیرند.

بدون شک در دنیاي پیشرفته امروزي یکی از علایم موفقیت فرد، پیشرفت تحصیلی می باشد که بدون آن توسعه و ترقی هیچ کشوري امکان پذیر نخواهد بود. ترقی هر کشوري رابطه مستقیم با پیشرفت علوم و دانش و تکنولوژي آن کشور دارد و پیشرفت علمی نیز حاصل نمی شود مگر اینکه افراد خلاق تربیت شده باشند، پیشرفت تحصیلی ضمن اینکه در توسعه و آبادانی کشور مؤثر است در سطوح عالی منجر به یافتن شغل و موقعیت مناسب و در نتیجه درآمد کافی می شود. دانش آموزانی که از موقعیتهاي تحصیلی برخوردارند، خانواده و جامعه با دیده ي احترام به آنان می نگرند. در جامعه با روحیه و نشاط بیشتري حضور خواهند یافت و در کنار اینها از هزینه هاي گزافی که از افت تحصیلی برآموزش و پرورش تحمیل می شود، کاسته خواهند شد.

در این میان پیشرفت تحصیلی بیشتر از سایر متغیرها مورد توجه روانشناسان قرار گرفته است. زیرا به نظر می رسد آنچه می تواند یک فرد، خانواده در نهایت یک کشور را در مسیر پیشرفت، بیش از همه یاري دهد، بهره مندي از افرادي است که نه تنها داراي سلامت روانی مناسبی هستند، بلکه در امر آموزش نیز تحصیلات خود را با موفقیت پشت سر گذاشته اند، آگاهی از جنبه هاي روانی دانش آموزان می تواند همانند یک ابزار کمک آموزشی قدرتمند عمل کند. براي نمونه فهمیدن این نکته که دانش آموز در شرایطی خاص چگونه رفتار می کند، می تواند منجر به افزایش تأثیرگذاري ابزارهاي آموزشی و همچنین روش هاي آموزشی معلم و سیستم آموزشی و پرورش و در نهایت پیشرفت تحصیلی دانش آموزان گردد

به طور کلی عواملی که بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان تأثیر دارند را می توان به سه دسته تقسیم کرد:

الف. عوامل فیزیولوژیکی: این عوامل شامل متغیرهاي بدنی و فیزیکی یاد گیرنده از جمله سوء تغذیه و سلامت جسمانی می شود.

ب. عوامل روانشناختی: این عوامل شامل متغیرهاي روانشناختی از جمله هوش، استعداد، خلاقیت خودپنداره، عزت نفس، نگرش نسبت به مسایل آموزشی، انگیزه پیشرفت، مکان کنترل و ویژگی هاي شخصی دیگر می شود.

پ. عوامل محیطی: این عوامل در برگیرنده متغیرهاي بیرونی شامل پایگاه اقتصادي و اجتماعی (درآمد، تحصیلات، محل زندگی) متغیرهاي مربوط به خانواده (تعداد افراد خانوار، سبک فرزند پروري والدین، ارزشهاي فرهنگی خانواده) و متغیرهاي مربوط به محیط مدرسه (شرایط مدرسه، مدیریت مدرسه، نگرش ویژگی هاي معلمان، فرهنگ و جو سازمانی مدرسه) می شود

به کرات دیده شده است که دانش آموزانی وجود داشته اند که از لحاظ توانایی و استعداد یادگیري بسیار شبیه هم بوده اما در پیشرفت تحصیلی تفاوت هاي زیادي با هم داشته اند این جنبه از رفتار آدمی به حوزه انگیزش مربوط می شود. انگیزش به حالت هاي درونی ارگانیسم که موجب هدایت رفتار او به سوي نوعی هدف می شود، اشاره می کند. بنابراین، انگیزش، عامل فعال ساز رفتار انسان است و از جمله عواملی است که می تواند در میزان پیشرفت تحصیلی تاثیر به سزایی داشته باشد. انگیزه پیشرفت باعث می گردد که کار دشوار با موفقیت به انجام برسد و همچنین باعث تسلط یافتن، دستکاري کردن و انتظام بخشیدن اشیا، آدم ها و افکار می گردد.پژوهش هاي انجام گرفته حاکی از آنند که افراد داراي انگیزش پیشرفت زیاد در انجام کارها از جمله یادگیري بر افرادي که از این انگیزه بی بهره اند، پیشی می گیرند.

با آرزوی پیشرفت و بهروزی

دبستان و پیش دبستانی غیردولتی دخترانه ی حدیث